Κατασκευές Κυψέλης

Η κυψέλη είναι  η κατασκευή που στεγάζει το σπίτι της μέλισσας  .Το σπίτι της μέλισσας είναι οι κερήθρες της όπως αναφέρει ο Κύριος  Β. Λιάκος  στο βιβλίο του «Διαχείριση Μελισσοκομείου για εντατική παραγωγή μελιού», η κυψέλη είναι ο στεγασμένος χώρος που προστατεύει τις κηρήθρες.

Οι κηρήθρες , για να μπορούμε να τις διαχειριστούμε , είναι πλαισιωμένες – στηριγμένες σε ένα ξύλινο παραλληλόγραμμο τελάρο , το γνωστό σε όλους μας «πλαίσιο  Hoffman» . Ο Julius Hoffman  γεννήθηκε το 1838 στην πόλη Grottkau  που σήμερα βρίσκεται στα γεωγραφικά όρια της Πολωνίας με την ονομασία Grodkaw . Το 1873 δημιουργεί ένα μελισσοκομείο με 700 αποικίες στο Φόρτ Πλάιν στην περιοχή της Νέας Υόρκης στις ΗΠΑ, όπου σχεδιάζει και χρησιμοποιεί το πλαίσιο που φέρει το όνομά του . 

Το 1890 ο μελισσοκόμος Al Root ( μελισσοκόμος ,δάσκαλος και διαμορφωτής της σύγχρονης μελισσοκομίας ) επισκέπτεται το μελισσοκομείο του , γνωρίζει το πλαίσιο και τα πλεονεκτήματα αυτού και το υιοθετεί σε όλα του τα μελισσοκομεία έως το 1896 , και μαζί με αυτόν όλος ο κόσμος .  (Πηγή: www.bee-graft.com)

H σύντομη αναφορά στον Julius Hoffman  ήταν επιβεβλημένη αφού στο πλαίσιο που αυτός κατασκεύασε στηρίζετε το 80%  (  και παραπάνω με τις διάφορες παραλλαγές του ) της παγκόσμιας παραγωγής μελιού . Γύρω από το πλαίσιο Hoffman κινείται  η παγκόσμια μελισσοκομία αλλά και η μελισσοκομία στην πατρίδα μας ,μέσω αυτού καλούμαστε να αναπτύξουμε τα σμήνη μας και να λάβουμε από αυτό την σοδειά μας , εφαρμόζοντας τεχνικές διαχείρισης  που ταιριάζουν σε εμάς αλλά και στον τόπο που ασκούμε την μελισσοκομία .

Με βάση ή μέτρο το πλαίσιο Hoffman κατασκευάζονται κυψέλες δώδεκα ,δέκα , οχτώ , έξι , πέντε πλαισίων  ή κυψέλες με τρία και δύο διαμερίσματα. Η κατασκευή όποιας μορφής κυψέλης πρέπει να σέβεται τις διαστάσεις του πλαισίου Hoffman αλλά και το διάστημα της μέλισσας των 6 έως 9mm , στην διαμόρφωση των εσωτερικών διαστάσεων της . Η διαμόρφωση των εξωτερικών διαστάσεων μιας κυψέλης εξαρτάτε από των αριθμό των πλαισίων εσωτερικά αυτής και από το πάχος της ξυλείας που θα χρησιμοποιήσουμε στα τοιχώματα της .

Το «διάστημα της μέλισσας» έχει οριστεί στα 6 με 9mm , είναι ο χώρος που μπορεί η μέλισσα να κινείτε και να εργάζεται . Αν το διάστημα είναι  5mm η μέλισσα δεν μπορεί να εισχωρήσει , αν είναι μεγαλύτερο των 9mm με την πρώτη ευκαιρία θα εναποθέσει  κερί ή πρόπολη  για να το κάνει 9mm.  To διάστημα αυτό το σεβόμαστε ευλαβικά στην κατασκευή τμημάτων της κυψέλης και το χρησιμοποιούμε κάποιες φορές για να την ξεγελάσουμε .

Η κυψέλη με πλαίσια Hoffman που εισήχθη για πρώτη φορά στην Ελλάδα και υιοθετήθηκε από το Υπουργείο Γεωργίας ήταν τύπου Langstroth (ενός ακόμα διαμορφωτή της σύγχρονης μελισσοκομίας παγκοσμίως  ) και έφερε δέκα πλαίσια , όπως μας πληροφορούν οι καθηγητές του Γεωπονικού Πανεπιστημίου των Αθηνών, Κύριοι  Π. Χαριζάνης και Δ. Λαζαράκης .

Σε εγχειρίδιο τους για τα Τεχνικά Χαρακτηρίστηκα της Κυψέλης  οι ανωτέρω καθηγητές , ανάμεσα σε πλήθος σχεδίων παραθέτουν και το επόμενο που δείχνει μια μορφή κυψέλης που διαφέρει από αυτήν που γνωρίζουμε όσοι ασχοληθήκαμε με την μελισσοκομία μετά την δεκαετία του 1990 αλλά την συναντούμε διαδικτυακά να χρησιμοποιείτε  σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο .

Προσωπικά για εμένα που έγινα ¨ μελισσοκόμος¨ μετά το 2000 , η πρώτη εντύπωση ήταν πως πρόκειται για την «παλιά κυψέλη» αλλά . . . . 

Έχει κινητή βάση , που για να την αποδεχτούμε ξανά και να την κάνουμε κι ανοιχτή με συρτάρι (για τον έλεγχο του βαρρόα) πέρασε καιρός .                                                                                                                                                 

  Έχει έναν μικρό όροφο (μισοπάτωμα)  πάνω από τον όροφο (ή τους ορόφους) τον οποίο ξεχάσαμε , δεν τον βρίσκουμε  εύκολα στα καταστήματα εφοδίων αλλά . . . . λόγο της μικρής  έντασης και διάρκειας των νεκταροεκκρίσεων  κάποιοι αρχίσαμε να τον ανακαλύπτουμε ξανά .                                                                                                                            

 ‘Έχει εσωτερικό καπάκι  που αυτό ξεχάστηκε εντελώς και αντικαταστάθηκε με  μόνιμο κηρόπανο ή τροφοδότη οροφής  με αμφιλεγόμενα  αποτέλεσμα .                                                 

  Έχει  εξωτερικό καπάκι που εξασφάλιζε την απόλυτη στεγανότητα και το αντικαταστήσαμε με καπάκι μεταφοράς μόνιμα τοποθετημένο με πάλι αμφιλεγόμενα  αποτέλεσμα .

Οι διαστάσεις που φαίνονται στο ανωτέρω σχέδιο  είναι οι εξωτερικές διαστάσεις μιας κυψέλης που έχει πάχος τοιχώματος  20mm . Οι διαστάσεις που ενδιαφέρουν εμάς σαν ιδιοκατασκευαστές και πρέπει με ευλάβεια να σεβόμαστε είναι οι εσωτερικές , αυτές που προκύπτουν από τον αριθμό των πλαισίων . 

  

Ένα πλαίσιο  Hoffman για κυψέλη τύπου Langstroth έχει μήκος (το μήκος του κηρηθροφορέα ) 480 με 482mm , βάθος (πάχος κηρηθροφορέα + ορθοστάτης ) 230 με 233mm  και πλάτος (το πλάτος του ορθοστάτη ) 35mm. Οι διαφορές στις διαστάσεις μήκους και βάθους  προέρχονται από την μετατροπή ιντσών σε χιλιοστά του μέτρου (σχέδιο). 

Το πλάτος του πλαισίου σε κάθε περίπτωση και μετατροπή παραμένει το ίδιο , στις 1και 3/8 ίντσες ή 35mm και πρόκειται για το πραγματικό πλάτος του πλαισίου διεθνώς .

 Στο σημείο αυτό γεννιέται  το ερώτημα πως μια κυψέλη δέκα πλαισίων έχει εσωτερικό πλάτος 373mm ενώ 10πλαίσια με 35mm πλάτος έχουν μέγιστο πλάτος 350mm ,  προκύπτει μια διαφορά 23mm .

 H απάντηση είναι πως στην κατασκευή της κυψέλης υπολογίζετε «η ονομαστική διάσταση» του πλάτους του πλαισίου που είναι 37,3mm . 

Σε όλες τις κατασκευές αντικειμένων χρησιμοποιείτε μια ονομαστική διάσταση για ασφάλεια στις μετρήσεις και τις τελικές διαστάσεις , ένα είδος ανοχής . Στην περίπτωση μας , με τα 2,3mm της διαφοράς , καλύπτονται  λάθη στην διαμόρφωση και κοπή των ξύλων , διαφορές λόγο συστολής και διαστολής των ξύλων ακόμα και η εναπόθεση πρόπολής από τις μέλισσες που μπορεί να μεταβάλουν προς το μέγιστο το πλάτος των 35mm .  Έτσι όταν υπολογίζουμε το εσωτερικό πλάτος μιας κυψέλης πολλαπλασιάζουμε των αριθμό των πλαισίων της με το 37,3mm .

Για παράδειγμα  ένας  όροφος  κυψέλης  δέκα πλαισίων έχει εσωτερικό  πλάτος 10 Χ 37,3 = 373mm , ένας  οχτώ πλαισίων  έχει εσωτερικό   πλάτος  8 Χ 37,3 = 298,4mm (300mm τελικό, 1,4mm υπέρ της άνεσης μας ) , ένας έξι πλαισίων έχει εσ. πλάτος 6 Χ 37,3 =223,8 (225 mm  τελικό, 1,2mm υπέρ μας ) και ένας πέντε πλαισίων έχει ες. πλάτος 5 Χ 37,3 = 186,5 (190mm τελικό). 

Το εσωτερικό πλάτος του ορόφου λοιπόν διαμορφώνεται από τον αριθμό των πλαισίων που φέρει και μαζί με αυτόν,  η βάση του και το καπάκι του . Όλες οι κατασκευές που αφορούν την κυψέλη , το σπίτι της μέλισσας υπολογίζονται με βάση τις διαστάσεις του πλαισίου Hoffman.

Oι εξωτερικές διαστάσεις της υπολογίζονται με βάση το εσωτερικό πλάτος (αριθμό πλαισίων ) και το πάχος τοιχώματος της ξυλείας που θα χρησιμοποιήσουμε .